Vücudunuzdaki tüm organlar için bir tehdit olan diyabet ile ilgili konunun uzmanı konuşuyor.
Diyabet ne yazık ki dünyada en fazla ölüme neden olan 4 hastalıktan biri. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre ölümlerin yüzde 71’i diyabet, kanser, kalp ve akciğer hastalıkları nedeniyle oluyor.
Acıbadem Fulya Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmanı Prof. Dr. Rüştü Serter diyabetin vücutta tüm dokuları ve organları etkileyebilen bir hastalık olduğunu belirterek “Başlıca hasarı damar sistemi üzerine yapar. Küçük damarları etkileyerek göz, böbrek ve sinir sistemine zarar verirken (mikroanjiyopati), büyük damarları tahrip ederek kalp ve damar hastalıklarına (makroanjiyopati) yol açar. Diyabetlilerde ölümlerin yüzde 70 ila 80’ine kalp ve damar hastalıkları yol açmaktadır.” diyor. Prof. Dr. Rüştü Serter diyabetin en fazla yol açtığı 5 hastalığı anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Diyabetin Sebep Olabileceği 5 Önemli Hastalık:
1. Kalp Hastalıkları
Diyabetin yol açtığı kalbi besleyen koroner damarlardaki olaylar en çok ölüme yol açan sebeplerin başında geliyor. Kalpte Enfarktüs yani kalbi besleyen atardamarın tıkanması sonucu gelişen doku ölümü, kalp krizi, kalp yetmezliği bunların başlıcalarını oluşturuyor. Üstelik diyabet hastalarında risk 2-4 kat daha fazla oluyor.
2. Damar Hastalıkları
Diyabet hastalarının kötü kolesterolünde artış oluyor ve yüksek şekerle birlikte damar sertliği meydana geliyor. Bu da kan basıncında yükselmeye yani hipertansiyona, beyin damarlarında kanama veya tıkanma sonucu inmeye (felç), bacak damarlarında tıkanma sonucu ayakta yaralara (diyabetik ayak), damarda daralmaya bağlı cinsel sorunlara yol açıyor. Damar hastalıklarına bağlı olarak ayağın kaybedilmesinin en önemli sebebini de diyabet oluşturuyor.
3. Görme Kaybı
Gözün damarlarında ve retinada bozukluklar diyabetin yol açtığı önemli problemler. Dünyada körlüğün en önemli nedenlerinden birisi diyabet. Körlük genellikle geç dönemde gelişiyor. Diyabetin gözde yaptığı hasar çok önceleri başlıyor ve ancak muayenede tespit ediliyor. Bu sebeple diyabet hastalarında düzenli göz dibi kontrolleri yapılması gerekiyor.
4. Böbrek Yetmezliği
Diyabet böbreklerdeki kılcal damarlarda bozukluklarla başlayıp ürede yükselme ile böbrek yetmezliğine kadar giden hastalıklara yol açıyor. Diyalizin en önemli sebepleri diyabet ve hipertansiyon. Bu nedenle diyabet hastalarının böbrek fonksiyonlarının düzenli olarak takip edilmesi şart.
5. Sinir Sistemi Hastalıkları
Prof. Dr. Rüştü Serter “çevresel sinirlerde görülen bozukluklar diyabette erken görülen problemlerdir. Diyabetik nöropatide el ve ayaklarda yanmalar, uyuşmalar, duyu kaybı başlıca erken bulgulardır. Diyabetin erken teşhisi ve etkili tedavisi bu tür komplikasyonların yaşam süresini ve kalitesini azaltmasını engeller” diyor.
Prof. Dr. Rüştü Serter’in hastalıklar ve diyabet ile ilgili bilgilendirmesinden sonra biz de diyabeti nasıl engelleyebileceğinize dair küçük ama etkili yollardan bahsetmek istedik.
Peki Diyabeti Engellemek İçin Neler Yapabilirsiniz?
Diyabetin önüne geçmek, kilo kontrolünüzü sağlamak ile başlıyor diyebiliriz. Öncelikle şeker odaklı bir beslenme düzeniniz varsa bu alışanlığınızı bir kenara bırakmanız gerekmektedir. Şeker kısa zaman içerisinde tekrardan aç hissetmenize neden olacaktır. Bunun yerine sizi uzun süreli tok tutma kapasitesine sahip olan protein kaynaklarına yönelmeniz gerekmektedir. Kırmızı ve beyaz et, balık, peynir, yumurta başlıca protein kaynaklarıdır. Ne kadar uzun süre tok hissederseniz o kadar az yiyecek tüketirsiniz bu sebeple özellikle sabahları proteini bol kahvaltı yapmak gün içerisinde tüketeceğiniz alternatif yiyeceklerin sayısını dolayısıyla gereksiz kalorileri azaltacaktır.
Lifler sindirim sisteminizin daha iyi çalışmasına yardımcı olur. Koyu yeşil yapraklı sebzelerden lahana, pazı, ıspanak, marul başta olmak üzere lif oranı yüksek her besini yemeklerinize mutlaka eklemelisiniz. Sebzeler bu konuda her zaman öndedir çünkü makro besin oranlarının kalori sayıları azdır ancak yüksek oranda lif içerirler. Ayrıca sebzeler mikro besinler olan vitamin ve mineraller açısından da en önemli yiyeceklerdir. Sindiriminize diğer destek de probiyotik yoğurtlar ve kefirdir.
Beslenmenizin yanında hayatınıza katacağınız daha çok hareket, yaktığınız kalori miktarının artmasına yardımcı olur. Birkaç basamak fazla çıkmak, eve yaklaşırken 1 durak erken inip kalan yolu yürümek, evde 20 dakikanızı ayırarak yapabileceğiniz egzersizler fazla kilo alımı ve diyabet riskini öneleyebilecek yöntemlerdir.