“En zararlı gıdalar nelerdir?” diye bir soru sorulsa, şeker; tartışmasız ilk sırayı alır. Minimum düzeyde vücudumuza almamız gereken hatta yapabiliyorsak hiç almasak daha iyi olan şekerle tüm dünyanın başı dertte… Eğer siz de tatlıya dayanamayanlardansanız, tatlısız bir hayat düşünemiyorsanız; vücuda ettiklerini göz önüne alarak bir daha düşünün deriz! Vücutta ödem yapmaktan obeziteye ortam hazırlamasına ve çeşitli hastalıkları tetiklemeye kadar saymakla bitmeyen şekerin zararları, bizi tatlılara karşı biraz daha temkinli yaklaşmaya davet ediyor.
Biz de bu yazımızda şeker konusuna artık noktayı koyuyoruz. Şekerin vücuduna yaptıklarını ve zararlarını sıraladığımı bu içerik ile sen de şekeri hayatından çıkarmaya bir adım yaklaşacaksın!
Şeker Neden Zararlıdır?
Şekerin zararlı olmasının sebebi, temelde vücudunuzun bu maddeye ihtiyacı olmamasına rağmen gereğinden fazla alınmasıdır. Sadece tükettiğiniz şerbetli ya da sütlü tatlılarda değil ekmekten hazır soslara, meyvelerden içeceklere kadar pek çok besin kaynağında bolca şeker vardır. Bu nedenle şekerden kaçmak mümkün olmadığı gibi haddinden fazla da tüketmiş oluruz. Bu nedenle şeker tüketiminde daha bilinçli olmak zorundayız lakin; azı da fazlası da vücutta sayısız olumsuz sonuç doğurur. Peki şeker vücudunuza neler yapar? Birkaç paragrafta öğrenelim.
Obezite: Kilo kontrolünü zorlaştıran ve bu nedenle dolaylı olarak obeziteye davetiye çıkaran şekeri sadece bunun için sınırlamamalıyız. Bundan daha önemli olan ve şeker alımı rutinini azaltmak için bir neden daha var: JAMA International Medicine’de yayınlanan son araştırma günlük kalorilerinin %10-25’ini fazladan şeker içeren ürünlerden alan deneklerin kalp hastalıklarından ölme olasılıklarının %30 daha fazla olduğunu ortaya koymaktadır. Bahsedilen bu risk, günlük kalorilerin %30’dan fazlasının ilave şeker içeren ürünlerden alınması durumunda üç misli artmaktadır (1).
Depresyon: Şeker tüketmek aynı zamanda beyninizde dopamin adı verilen ve kendinizi iyi hissetmenize neden olan bir hormonun salgılanmasına neden olur. Dolayısıyla şeker yedikçe daha mutlu hisseder ve daha fazlasını yemek istersiniz. Yoksunluğunda ve daha fazla tükettiğinizde ortaya çıkan enerji patlaması ise size ilerleyen zamanlarda depresyon olarak geri döner (2).
Diş Çürümesi: Sanıyoruz ki şekerin zararları arasında diş çürümesini saymaya bile gerek yok. Ağızdaki bakteriler, diş üzerinde kalan şekeri yemeyi severler. Bu da dişlerinizde daha fazla bekteri birikmesi ve daha hızlı diş çürümesi ile sonuçlanır (3).
Akne Oluşumu: Şekerli yiyecek ve içecekler tüketmek, rafine kabonhidratlarla birleştiğinde vücutta akne geliştirme riskini daha fazla artırır. Şekerli yiyecekler kan şekerini ve insülin seviyelerini hızla yükselterek androjen salgılanmasına, yağ üretimine ve iltihaplanmaya neden olur. Tüm bunlar da akne oluşumunu tetiklemede veya hızlandırmada rol oynar (4).
Cilt Kırışıklığı/Sarkması: Dengesiz ve sağlıksız beslenmenin etkisinin doğrudan cildi etkilediğini biliyoruz. Şeker de bu yanlış gıda seçimlerinden biri olarak cildin erken yaşlanmasına neden olan etmenler arasında. Cildin esnekliğinin korunmasına ve sıkılaşmasına yardımcı olan kolajene zarar veren şeker, ciltte oluşan kırışıklığın sorumlularından biri haline gelir (5).
